การเขียนผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ : บทบาทของสื่ออิเล็กทรอนิกส์ในชีวิตประจำ

๑.๒ บทบาทของสื่ออิเล็กทรอนิกส์ในชีวิตประจำ

สื่ออิเล็กทรอนิกส์ มีดานพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ตอบสนองความจำเป็นและความต้องการของมนุษย์ในด้านต่างๆ จนปัจจุบันเปรียบเสมือนส่วนหนึ่งของปัจจัยสำคัญในการดำเนินชีวิตด้วยเหตุที่เป็นสื่อซึ่งได้เปรียบในเรื่องความเร็ว ความจุของข้อมูล ความสะดวก ต้นทุน ค่าใช่จ่ายที่ย้อยกว่าสื่อหลายๆประเภท รวมถึงความหลากหลายของรูปแบบและข้อมูล ทำให้สื่ออิเล็กทรอนิกส์มีบทบาทที่สำคัญในชีวิตประจำวันของมนุษย์ในด้านต่างๆ ดังนี้

๑) ด้านการติดต่อสื่อสารระหว่างบุคคล การสื่อสารระหว่างบุคคล เป็นการสื่อสารที่มนุษย์ใช้มากที่สุดในชีวิตประจำวัน เพราะเป็นการสื่อสารในลักษณะเผชิญหน้าผู้ส่งสาร คือ บุคคลตั้งเเต่ ๒ คนขึ้นไป แต่ยังมีบทบาทเป็นทั้งผู้ส่งสารเเละผู้รับสาร เช่น การส่งสารระหว่างบุคคลที่คุ้นเคย การสนทนา การเขียนจดหมายถึงเพื่อน การโทรศัพท์ รวมไปถึงการคุยผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต การสื่อสารระหว่างบุคคลมีความสำคัญในการสร้างสัมพันธภาพระหว่างมนุษย์ทำให้เกิดความเข้าใจอันดีต่อกัน และเปลี่ยนข้อมูล ร่วมกันเเก้ไขปัญหา เป็นต้น ซึ่งผู้ส่งสารและผู้รับสารอาจมีความคุ้นเคยใกล้ชิดสนิทสนมหรือไม่เคยรู้จักกันมาก่อน เเต่ต้องมาอยู่ในสถานการณ์เดียวกัน พื้นที่เดียวกัน หากการพูดคุยเป็นไปอย่างราบรื่นและน่าประทับใจก็ย่อมนำไปสู่การพัฒนาความสัมพันธ์ เป็นมิตรที่ดีต่อกันในอนาคต การสื่อสารที่ไม่กำหนดเรื่องราวไม่มีการเตรียมการ ไม่เคร่งเครียดเรื่องหลักการใช้ภาษาในขณะสื่อสาร จึงเป็นสิ่งที่ช่วยจรรโลงสังคมมนุษย์ให้อยู่ร่วมกันด้วยมิตรภาพ

บทของการสื่อสารระหว่างบุคคล

         สร้างความเข้าใจร่วมกัน คือการสื่อสารที่มุ่งเน้นให้ผู้รับสารเจ้าใจเนื้อหาสาระหรือข้อมูลร่วมกันอย่างถูกต้อง เช่น การสื่อสารภายในองค์กรเพื่อปฏิบัติงานร่วมกัน เป็นต้น

         สร้างความชื่นชอบ คือ การสื่อสารที่ไม่สื่อสารเฉพาะข้อมูลข่าวสารแต่มีอารมณ์ความรู้สึกและความพึงพอใจร่วมกัน จะสร้างสัมพันธภาพและความชื่นชอบในการสื่อสารซึ่งกันและกัน

         สร้างอิทธิพลต่อการมีทัศนคติร่วมกัน ความล้มเหลวในการสื่อสารบางครั้งเกิดจากความไม่เข้าใจในความคิดและทัศนคติของกันและกัน ดังนั้น การสร้างความเข้าในร่วมกันจะทำให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันได้

         เพื่อยกระดับความสัมพันธ์ ปัจจัยที่สำคัญที่สามารถส่งต่อความสำเร็จในการสื่อสารคือความรู้สึกที่ดีต่อกัน ดังนั้นการสื่อสารที่สร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างกันจะช่วยให้การสื่อสารในครั้งต่อๆ ไปมีประสิทธิภาพมากขึ้น

         เพื่อให้เกิดการกระทำตามความต้องการ การสื่อสารในแต่ละครั้งมีวัตถุประการหนึ่ง คือ การสร้างความมุ้งหมายร่วมกันเพื่อให้เกิดความคิดเห็นร่วมกันและการกระทำร่วมกันในสิ่งที่ต้องการ

การสื่อสารระหว่างบุคคลมีความสำคัญและประโยชน์หลายประการ แต่อย่างไรก็ตามไม่ใช่ทุกคนที่จะชอบหรือรู้สึกดีต่อการสื่อสารในลักษณะเผชิญหน้า โดยเฉพาะคนชอบเก็บตัวและขาดทักษะในการสร้างมนุษยสัมพันธ์ เมื่อจำเป็นจะต้องติดต่อสื่อสารกับผู้อื่น สื่ออิเล็กทรอนิกส์จึงเป็นทางเลือกอันดับต้นๆ เพื่อหลีกเลี่ยงการเผชิญหน้าความรู้สึกกลัวการถูกจับผิด การพูดคุย การถามตอบ ผ่านสื่ออินเทอร์เน็ตในเครือข่ายสังคม สื่ออิเล็กทรอนิกส์จึงมีบทบาทสำคัญต่อการสื่อสารระหว่างบุคคล ดังนี้

บทบาทของสื่ออิเล็กทรอนิกส์ต่อการสื่อสารระหว่างบุคคล

          แลกเปลี่ยนข้อมูล ทำให้เกิดการติดต่อมสื่อสาร แลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร ความรู้ความคิดเห็นระหว่างบุคคลเป็นไปโดยสะดวก

          ลดการเผชิญหน้า คลายความอึดอัดคับข้องใจ ความวิตกกังวล เมื่อต้องสื่อสารแบเผชิญหน้ากับบุคคลที่ไม่คุ้นเคย

          พัฒนาบุคลิกภาพในการสื่อสาร จากการเป็นคนเก็บตัวไม่อยากสื่อสารกับใคร แต่เมื่อมีโอกาสได้สื่อสารผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ซึ่งผู้ส่งสารมีอิสระในความรู้สึกนึกคิดมีช่วงเวลาสำหรับการทบทวน แสวงหาข้อมูล หรือไตร่ตรองก่อนสื่อสาร และขยายเครือข่ายทางสังคม ย่อมเป็นการสร้างทัศนะในเชิงบวกและช่วยให้ผู้อื่นเกิดความรู้สึกผ่อนคลาย มองเห็นว่าการสื่อสารระหว่างบุคคลไม่ใช่เรื่องที่ต้องกังวล ในบางครั้งยังเป็นการเริ่มต้นของการสร้างสัมพันธภาพระหว่างคู่สื่อสาร ทำให้การสื่อสารระหว่างบุคคลแบบเผชิญหน้าในครั้งต่อไป คลายความกังวลและกดดัน

          ระมัดระวังการใช้ถ้อยคำ เนื่องจากลักษณะของภาษาเขียนที่เป็นลายลักษณ์อักษรย่อมเป็นหลักฐานที่อาจก่อให้เกิดปัญหาต่างๆ ตามมา หากมีการพูดหรือแสดงความคิดเห็นโยปราศจากการพิจารณาไตร่ตรองความรอบคอบ จึงอาจกล่าวได้ว่าสื่ออิเล็กทรอนิกส์มีบทบาทต่อการพัฒนาการใช้ภาษาการสื่อสารระหว่างบุคคลให้ดียิ่งขึ้น

          สื่ออิเล็กทรอนิกส์ช่วยทำให้เกิดการแลกเปลี่ยน เรียนรู้วัฒนธรรม เครือข่ายที่เชื่อมโยงกันทำหน้าที่เป็นที่ติดต่อผู้คน ชุมชน สังคมและวัฒนธรรมทั่วทุกมุมโลก แม้จะอยู่ต่างสถานที่กันแต่สื่ออิเล็กทรอนิกส์ช่วยให้คนในแต่ละวัฒนธรรมมีโอกาสได้ติดต่อสัมพันธ์กันและทำให้เกิดการปรับเปลี่ยนความคิด ปรับมุมมอง และปรับพฤติกรรมในการสื่อสารให้เหมาะสมกับการสื่อสารข้ามวัฒนธรรม

  ๒) ด้านการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสาร การเผยแพร่ข้อมูลต่างๆ ไปยังผู้รับสารนั้นข้อมูลที่มีการเผยแพร่กันในปัจจุบัน ได้แก่

            ๒.๑) ข้อมูลประเภทข่าว ข่าวคือการรายงานเหตุการณ์ ข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้น เผยแพร่สู่ประชาชนโดยทั่วไปได้ทราบ โดยเริ่มจากการแสวงหาเหตุการณ์ข้อเท็จจริงที่เชื่อว่าประชาชนจะให้ความสนใจ นำมารวบรวมคัดเลือกและเผยแพร่สู่ประชาชน โดยจะเรียกชื่อข่าวตามเนื้อหาหลัก เช่น ข่าวการเมือง ข่าวกีฬา ข่าวอาชญากรรม ข่าวบันเทิง เป็นต้น การเสนอข่าวจะต้องเป็นไปเพื่อรายงานเหตุการณ์ ข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นโยไม่แทรกความคิดเห็นใดๆ ลงไปในข่าว

ตัวอย่าง อินโดนีเซีย แผ่นดินไหว ๖.๑ ริกเตอร์

วันพุธที่ ๒๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๕ เวลา ๒๑.๓o น.

แผ่นดินไหวรุนแรง เขย่าหมู่เกาะโมลุกกะ ทางตะวันออกของอินโดนีเซีย ยังไม่มีรายงานความเสียหายประกาศเตือนภัยสึนะมิ วันนี้(๒๒ ก.พ.) สำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่า เกิดแผ่นดินไหวรุนแรงวัดแรงสั่นสะเทือนได้ ๖.๑ ริกเตอร์ ในทะเลนอกชายฝั่งหมู่เกาะโมลุกกะ หรือมาลูกุ ทางตะวันออกของอินโดนีเซียวันนี้ เบื้องต้นยังไม่มีรายงานความเสียหาย หรือประกาศเตือนภัยสึนามิ สำนักงานอุตุนิยมวิทยาและธรณีฟิสิกส์อินโดนีเซีย แจ้งว่าแผ่นดินไหวครั้งนี้เกิดขึ้นเมื่อเวลา ๑๗.๔๕ น. (เวลาเดียวกับประเทศไทย) จุดศูนย์กลางอยู่ค่อนข้างตื้นใต้ทะเล ๑๔ กม. ห่างชายฝั่งเกาะโมลุกะไปทางทิศตะวันอออกเฉียงเหนือราว ๙๘ กม. นายฟาอุซี เจ้าหน้าที่สำนักงานอุตุนิยมวิทยา กล่าวว่า ยังไม่ได้รับรายงานความเสียหาย หรือมีผู้บาดเจ็บล้มตาย และไม่มีการประกาศเตือนภัยสึนามิ จากศูนย์เตือนภัยสำนามิแปรซิฟิกที่เกาะฮาวายแต่อย่างใด

สืบค้นจาก http://www.dailynews.co.th/world/๑๓๙๙๙  เมื่อวันที่ ๒๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๕

  ๒.๒) ข้อมูลประเภทความรู้เชิงวิชาการและความรู้ทั่วไป สื่ออิกเล็กทรอนิกส์มีบทบาทในการเผยแพร่ข้อมูลประเภทนี้เพื่อสร้างความเข้าใจในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง รวมถึงอยู่ในรูปของการเขียนแสดงความคิดเห็น การตั้งข้อสังเกต สมมติฐานที่อ้างอิงในศาสตร์สาขาหนึ่งประกอบ เช่น

การแสดงความคิดเห็นในเชิงความรู้ทั่วไปผ่านเว็บไซต์ www.pantip.com

  ๒.๓)ข้อมูลประเภทโฆษณาประชาสัมพันธ์ การประชาสัมพันธ์ (Public Relation) เป็นกระบวนการสื่อสารที่สร้างภาพจำที่ดีการสร้างความสัมพันธ์กับประชาชนขององค์กรต่างๆ นอกจากนี้ยังเป็นไปเพื่อป้องกันหรือแก้ไขความเข้าใจผิดอีกด้วย ส่วนการโฆษณา คือการนำเสนอข่าวสาร ข้อมูล รายละเอียดเกี่ยวกันสิ่งต่างๆ เช่น ผลิตภัณฑ์ สินค้าหรือบริการเพื่อชักชวน โน้มนาวจิตใจให้ผูรับข่าวสารเกิดอารมณ์ความรู้สึกคล้อยตาม ปฏิบัติหรือซื้อสินค้าและบริการนั้นๆ นอกจากนี้ยังมีโฆษณาให้ลักษณะชวนเชื่อ (Propagada) ได้แก่ การเสนอข่าวสารในเชิงชักชวน ปลุกระดม ชี้นำความคิด รวมไปถึงการโฆษณาสินค้า ซึ่งผู้รับสารต้องใช้วิจารณญาณในการรับข้อมูลประเภทนี้